یاغی
نگاهی به تازه ترین آلبوم کوروش یغمایی
نگارنده: محمد بیگی
اگر بخواهیم در مورد موسیقی راک در ایران صحبت کنیم بدون تردید ابتدا باید از کوروش یغمایی به عنوان یکی از اسطوره های موسیقی ایران نام ببریم. هنرمندی که برعکس بسیاری از همکارانش پس از انقلاب پنجاه و هفت جلای وطن نکرد، با همه محدودیت ها به کار خود ادامه داد و در هفتاد و هفت سالگی تازه ترین آلبوم خود تحت عنوان «یاغی» را منتشر کرده است. کوروش به راستی نماد یکی از بهترین موسیقی دانان نسل طلایی پیش از انقلاب است که همواره در ساخت آثار خود امضای شخصی خود را حفظ کرده و با ارائه آثار ارزشمندی میراث ماندگاری را برای طرفداران موسیقی جدی در ایران به یادگار گذاشته است. با تمام بی مهری هایی که به کوروش یغمایی پس از انقلاب شد او نشان داد فرهنگ همواره توانایی بیشتری از هر هژمونی دارد و خوشبختانه موسیقی او نه تنها به قلب هم وطنانش راه یافت بلکه از مرزهای ایران نیز عبور کرد و برای مثال آهنگ حجم خالی از او در آلبوم «زنجیر خودت را بساز» توسط کمپانی آمریکایی ناو اگین منتشر شد و کوروش به عنوان هنرمندی از خاورمیانه در این اثر نقش آفرینی کرد
با منابعی که در دست داریم به احتمال زیاد آهنگ «ساقی کو» از عباس مهرپویا نخستین اثری است که در فضای موسیقی راک اند رول در ایران منتشر شده است که البته این آهنگ بازخوانی یکی از آثار الویس پریسلی میباشد. در سال های پیش از انقلاب که موسیقی راک از مرزهای انگلستان و آمریکا گذر کرده بود و به کشور ایران نیز رسید اکثر گروه های راک در ایران به بازخوانی آثار غربی میپرداختند اما کوروش از همان ابتدا به همراه برادرانش گروه «راپچرز» را پایه گذاری میکند و به خلق آهنگ در فضای اینسترومنتال میپردازد. موسیقی که از کوروش یغمایی به گوش ما میرسد درست است که از الگوهای غربی پیروی میکند اما هیچگاه حسی از کپی کردن به ما نمیدهد و بلعکس مخاطب متوجه میشود که کوروش با شناختی که از ادبیات فارسی دارد توانسته دغدغه های یک هنرمند ایرانی را با موسیقی راک به گوش مردم سرزمینش برساند. آهنگ «گل یخ» بدون تردید شناخته شده ترین اثر او به حساب می‌آید اما آثاری به مانند «ایران» با شعری از زنده یاد حسین منزوی یکی از زیباترین ترانه هایی است که متاسفانه کمتر به آن توجه شده و میتواند نماد یکی از ناسیونالیستی ترین آثار سرزمین ما باشد. جایی که کوروش با ملودی زیبایی به کلام حسین منزوی جان بیشتری میبخشد
در ذهن من ریگ روانت نیز سرسبز است
حتا کویرت نیز در پاییز سرسبز است
دیگر چه جای باغ های چون بهشت تو
ای در خزان هم سبز بودن سرنوشت تو
آلبوم یاغی تازه ترین اثر کوروش یغمایی است. در این آلبوم کوروش باز هم به سراغ غزل های زیبای حسین منزوی رفته و نگارنده با دو اثر «یاغی» و «ماجرای من» ارتباط بیشتری برقرار میکند. آهنگ یاغی که نام آلبوم را هم بر دوش میکشد با یک اینترو زیبا آغاز شده، جایی که گیتار الکتریک شنونده را برای شروع غرور آفرین آواز کوروش آماده میکند و در ادامه با وکال کوروش به سوال و جواب موسیقیایی میپردازد. یاغی هم به مانند دیگر کارهای ماندگار کوروش از ملودی زیبایی ساخته شده که هر شنونده خوش ذوقی میتواند با آن ارتباط برقرار کند. انگار کوروش در این آهنگ میخواهد از غرور و سر خم نکردن و در نهایت یاغی بودن خود حرف بزند. جایی که او فریاد میزند
نه رودی سر به فرمانم که سیلابی خروشانم
و کمی جلوتر، همراه با بک وکال زیبای ساتگین یغمایی میخواند
شگفت آورترینم، من چنینم، جمع اضدادم
آهنگ «ماجرای من» به راستی داستان تمام هنرمندانی است که در این سرزمین قدرشان دانسته نشد و کوروش انگار دارد با این ترانه بغض دیر سال تمام کسانی را فریاد میزند که در مثلث زر و زور و تزویر گرفتار زورمداران شده اند. نگارنده با شنیدن این بیت از حسین منزوی و آواز کوروش ناخودآگاه بغض میکند
شاخ گوزن یا پر طاووس هر چه بود
در جنگل شما هنرم شد بلای من
در این آهنگ نباید از فضاسازی ها و کیبورد نوازی به جای کامبیز یغمایی نیز چشم پوشی کرد. میکس و مستر رامین مظاهری نیز این آلبوم را بسیار تمیز و مدرن به گوش مخاطب میرساند
اسکارواید، شاعر و نمایشنامه نویس ایرلندی میگوید: من هنر را واقعیت متعالی، و زندگی را گونه ای حکایت میدانم. در این دنیا چیزی به کمک من نمی آید، نه اخلاق، نه دین، نه آدمی، نه هیچ چیز مگر هنر
به نظر میرسد آلبوم تازه کورش یغمایی حکایتی است از زندگی واقعی خودش که با هنر موسیقی به زیبایی بیان شده است. با وجود پیشرفت تکنولوژی، وجود متدهای مختلف برای نوازندگی و پیشرفت در حوزه ضبط، متاسفانه راک در ایران آن گونه که انتظار داشتیم پیشرفت چندانی نداشته است. بیشتر موسیقی دانان ایران در این سبک یا هنوز درگیر بازخوانی آثار غربی هستند، یا آثارشان بیشتر رنگ و بوی کپی می‌دهد و یا اگر اثر اورجینالی هم خلق میکنند از کیفیت مطلوبی برخورد نیست. در این فضا انگار هنوز هم دود از کنده بلند میشود و کوروش یغمایی با تازه ترین آلبوم خود میتواند نت های زیبایی را در جان مخاطبانش به یادگار بگذارد